Praat mee - Kabinetsadviseur pleit voor meer subsidie voor innovatie en minder fiscaal voordeel

NIEUWS - Nederland moet meer subsidies gaan geven aan innovatieve bedrijven en kennisinstellingen. Het kabinet zet nu te zwaar in op fiscale voordelen, maar die lokken onvoldoende private investeringen in onderzoek en innovatie uit.

Dit zegt de Vlaamse innovatie-expert Koen Debackere, adviseur van het Nederlandse kabinet, in Het Financieele Dagblad (FD).

Verhouding subsidies en fiscale voordelen uit balans
Nederland geeft dit jaar € 130 miljoen uit aan subsidies voor innovatieprojecten in de topsectoren. Een 'peulenschil' vergeleken met de bijna € 1,8 miljard die innovatieve bedrijven aan belastingvoordelen krijgen door middel van onder meer de Innovatiebox en de WBSO.

De verhouding tussen subsidies en fiscale voordelen is dan ook uit balans, vindt Debackere, die sinds een jaar lid is van de Haagse Adviesraad voor wetenschap, technologie en innovatie (AWTI). "Alleen fiscale stimuli volstaan niet, er moet ook geld voor subsidies bij. De samenwerking in de topsectoren kan geen vervanging zijn voor een gebrek aan middelen. Nederland is het aan zichzelf verplicht om in een volgende kabinetsperiode meer geld in onderzoek en innovatie te investeren."

Roep om extra geld is geen verkiezingsretoriek
De AWTI stelde eerder al € 1 miljard aan extra subsidies voor. Die roep om extra geld is geen verkiezingsretoriek, benadrukt Debackere. "In Nederland vindt excellent onderzoek plaats, maar je ziet tekenen van erosie." Zo dreigt Nederland volgens hem talent te verliezen aan Duitsland en Zwitserland, die veel meer middelen inzetten om wetenschappers aan te trekken.

Subsidies uit het verdomhoekje
In 2011 zaten subsidies nog in het verdomhoekje. Er was te veel versnippering en lang niet elke subsidie werd goed gebruikt. Bovendien lokten de subsidies nauwelijks meer investeringen in het bedrijfsleven uit. Kredieten en fiscale maatregelen voor vernieuwende bedrijven moesten daar verandering in brengen.

Onderzoek heeft echter laten zien dat bedrijven de helft van het geld dat ze met aftrekregelingen voor innovatie besparen, gebruiken om de kosten te verlagen. De andere helft wordt geïnvesteerd in meer onderzoek en ontwikkeling. Het Centraal Planbureau (CPB) concludeerde bijvoorbeeld dat bedrijven de Innovatiebox vooral inzetten om belasting te ontwijken. En bedrijven die een product van een ander bedrijf namaken, krijgen via de WBSO hetzelfde belastingvoordeel als bedrijven die werken aan een baanbrekend nieuw product.

Effecten subsidies makkelijker te meten
Debackere ziet dan ook niet in waarom subsidies slechter zouden zijn dan fiscale vrijstellingen. "De directe effecten van subsidies zijn makkelijker te meten dan de effecten van fiscale vrijstellingen". De criteria moeten echter wel transparant zijn en het effect van de subsidie moet regelmatig worden gemeten.

Wezenlijk onderdeel nieuw regeringsbeleid
De innovatie-expert hoopt dat onderzoek en innovatie een wezenlijk onderdeel van het nieuwe regeringsbeleid gaan vormen. "Dus: waar gaan we naartoe met innovaties in de energiesector, big data en privacy, gezondheid en vergrijzing? En hoe kan de wetenschap daar een antwoord op geven? Vervolgens moeten politici wetenschappers vertrouwen geven en bedrijven stimuleren om mee te doen."

Vindsubsidies: 'nog geen goed mechanisme voor innovatiesubsidies'
In een korte reactie laat Henk Heerink, managing director van Vindsubsidies, weten het in de basis eens te zijn met Debackere. "Echter er wordt vergeten dat Nederland nog geen goed mechanisme heeft om dergelijke subsidies efficiënt en goed te verstrekken. Daarnaast zijn de monitoring en controle achteraf van dusdanige aard dat het voor veel ondernemers niet interessant is om deze subsidies aan te vragen."

Discussieer mee
Vindsubsidies is benieuwd hoe u tegen deze discussie aankijkt. Praat daarom met ons mee! Wij komen binnenkort met meer achtergrond en meningen over de opinie van Debackere en de roep om meer geld voor subsidies, in plaats van te veel focus op fiscale regelingen.

U kunt uw reactie achterlaten onder deze blog of mailen naar research@vindsubsidies.nl.

Kijk voor meer informatie ook op: https://fd.nl/economie-politiek/1189353/kabinetsadviseur-kraakt-innovatiebeleid