,,Ik kijk samen met de ondernemer naar de horizon, waar staat het bedrijf over drie, vijf of zeven jaar?''

Roelof van der Klaauw adviseert zowel kleinere als grote bedrijven binnen de IT-sector op subsidiegebied. ,,Het begint vaak met WBSO als vergoeding voor uren en kosten die worden gestoken in een innovatieve ontwikkeling. Een bekende regeling, die echter nog niet door alle bedrijven optimaal wordt benut. Daarna is het interessant om te bepalen waartoe de nieuwe ontwikkeling moet leiden. En of en hoe de innovatie op de markt wordt gebracht.’’ Benieuwd waar bedrijven vaak tegenaanlopen op gebied van subsidies? Roelof deelt in dit artikel zijn ervaringen.

Adviseren over subsidies gaat verder dan de koppeling met de innovatiesubsidie WBSO. Samen met IT-bedrijven kijk ik naar de horizon. Waar staan we over drie, vijf en zeven jaar? En wat heb je daar voor nodig op het gebied van financiering? Op die manier kun je zoeken naar subsidieprogramma's die niet alleen passen bij het project of de ontwikkeling die op dat moment actueel is, maar ook bij de fase waarin het bedrijf zich op dat moment bevindt.

Niet alle bedrijven zijn klaar voor de grotere financieringsprogramma's

Niet alle bedrijven zijn klaar voor de grotere financieringsprogramma: Wanneer er wordt gekozen voor grotere nationale of Europese subsidieprogramma’s, wordt er wel wat van het bedrijf gevraagd. Je moet zelf investeren, samenwerken en kennis delen. En er moet een krachtig businessplan klaarliggen met een sterk verdienmodel. Hoewel veel bedrijven met een kansrijke innovatie wel lonken naar de Europese miljoenen, zijn deze plannen en modellen vaak nog niet voor handen.

Verschillende type subsidies voor startups en gevestigde bedrijven

Er zijn grofweg twee typen bedrijven te benoemen. De gevestigde bedrijven die bezig zijn met innovatie, hebben vaak wel een duidelijk verdienmodel en idee voor de toekomst. Maar dat zijn vaak ook de bedrijven die terughoudender zijn met samenwerking en het delen van kennis. Zij vinden om die redenen de stap naar de meer omvangrijke subsidieprogramma’s zoals topsector-regelingen en Europese subsidies lastig.

Startups zijn meestal niet bang om kennis te delen maar missen een meerjarenplan

Dan zijn er nog de nieuwkomers op de markt. Zij zijn meestal níet bang om kennis te delen. Bovendien zijn deze startups juist wel op zoek naar samenwerking, om zo hun eigen positie te verstevigen en financieel een stabiele partner naast zich te hebben. Alleen deze groep heeft in veel gevallen nog geen uitgebreid verdienmodel en meerjarenplan. Zij vinden het nog moeilijk drie jaar vooruit te kijken. Het vinden van het juiste internationale programma is daarom bij startups niet eenvoudig, want deze Europese subsidietrajecten vereisen toch echt een toekomstvisie. Omdat het om veel geld gaat, maar ook omdat deze trajecten een ruime aanlooptijd in beslag nemen, gevolgd door een lange aanvraagprocedure. De Europese Commissie wil wel weten hoe bedrijven deze periode invullen.

Meedenken met meerjarenplannen en marktdoelen voor beter advies

Het meedenken met bedrijven over meerjarenplannen en marktdoelen, die kunnen worden gekoppeld aan subsidieregelingen, is niet iets dat standaard gebeurt door subsidieconsultants. Meestal wordt er niet verder gekeken dan tot het eind van het jaar en wordt gevraagd naar korte termijn plannen en wat daar op dat moment aan financiering voor nodig is. Soms is dat ook voldoende, niet alle bedrijven willen of kunnen verder vooruit kijken. Dit is jammer, want van de meer dan 2.500 regelingen is er vaak wel één die helpt om nieuwe plannen waar te maken en ambities te realiseren.

Veel IT bedrijven te bescheiden

Een grote groep bedrijven in ons land is te bescheiden. Veel Nederlandse ondernemers zijn geneigd alleen vanuit de veilige basis te denken. Ze willen presteren op het voor hen bekende speelveld. Daarbij wordt op de korte termijn gekeken waar de markt behoefte aan heeft. Het product wordt ontwikkeld en op de markt gezet en het volgende project wordt weer opgestart. Prima voor laagdrempelige financiering zoals de WBSO, maar voor de hoogwaardige EU-subsidies is meer nodig. Om mee te doen op het hoogste internationale innovatieniveau gaat het juist niet om de ontwikkeling van een concreet product voor een bekende markt, maar om het neerzetten van een visie en deze op excellente wijze uitvoeren.

In Silicon Valley krijgt niemand geld voor iets dat morgen wordt uitgevoerd
Neem als voorbeeld Silicon Valley. Binnen deze hoogtechnologische bolwerken gaan enorme bedragen rond, maar heeft geen enkele onderneming geld gekregen voor iets dat morgen wordt uitgevoerd, maar allemaal voor ontwikkelingen en innovaties die in de toekomst liggen. Ideeën en oplossingen die nog niet zijn vertaald naar een concreet product dat de markt op kan. Het geld ging naar hogere ambitieuze doelen en gedachten. En dat is nou precies waar veel Europese subsidieprogramma’s op aansluiten, de financiering kan dan worden gebruikt voor verder onderzoek, de ontwikkeling tot een marktwaardig product en pas veel later de marktlancering.

Verschillende typen financiering, een piramide als uitgangspunt

Vanwege alle verschillende type ondernemingen en bedrijfsfases, kun je bedrijven niet op eenzelfde wijze adviseren rondom subsidie. Daarom denken wij op alle niveaus mee. Ik teken op mijn eerste afspraak bij een bedrijf vaak een piramide. De onderste laag is de basis, het fiscale landschap, met daarin regelingen als de WBSO, de Energie Investeringsaftrek en de Milieu Investeringsaftrek. Een laag hoger kom je bij de regionale en landelijke regelingen zoals de topsectorsubsidie MIT, de Interreg-programma’s en regelingen vanuit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. Dan moet je als bedrijf al wat verder zijn en er meer voor doen. Helemaal in de top vind je de Europese subsidies, zoals de calls vanuit Horizon Europe. Je kunt niet meteen bovenaan beginnen. Je hebt de onderste lagen ook nodig om te kijken waar een bedrijf mee bezig is en om de ondernemer klaar te maken voor het grotere werk. Door al deze verschillen is het essentieel om altijd met een bedrijf mee te denken over langere periodes. Vandaar onze aanpak om de kansen en mogelijkheden over drie, vijf en zeven jaar inzichtelijk te maken en te bespreken.