EU Green Deal
De EU Green Deal is de routekaart met een hele reeks aan maatregelen om Europa voor 2050 klimaatneutraal te maken. De routekaart is gebundeld onder 10 thema’s.
Aan deze thema’s wordt ook een pakket aan financiering en subsidieregelingen gehangen. Zodra er nieuwe programma's beschikbaar komen gaan wij die hier opnemen.
Meer weten over de EU Green Deal en de Europese subsidieprogramma's?
Contact over kansen voor overheden binnen de EU Green Deal, onze EU WISE aanpak of een van de afzonderlijke diensten die wij aanbieden? Wanneer je jouw gegevens achterlaat neemt een van onze EU-overheidsconsultants zo snel mogelijk contact op.
De 10 thema's binnen de EU Green Deal
Thema 1: Klimaat
De klimaatactie vormt de kern van de Europese Green Deal. Het bevat een ambitieus pakket maatregelen, variërend van een verlaging van de uitstoot van broeikasgassen tot investeringen in onderzoek en innovatie, met het oog op behoud van de natuurlijke omgeving. Binnen dit thema kunnen producten en diensten worden ontwikkeld ter ondersteuning van klimaatadaptatie en -mitigatie.
Thema 2: Schone, betaalbare en veilige energie
Binnen dit thema wordt prioriteit gegeven aan energie-efficiënte en aanpak energie-armoede. Daarbij gaat het om het promoten van innovatieve technologie en moderne energie-infrastructuur.
Thema 3: Industrie voor schone en circulaire energie
De EC heeft een actieplan gepresenteerd met klimaatneutrale en circulaire doelen. Ook bevordert de EC baanbrekende technolgieën door in te zetten op o.a. schone waterstof. Verder zet de EC in op het toepassen van digitale technologie.
Thema 4: Gebouwde omgeving / Energie-efficiënte gebouwen
Het op een efficiënte wijze bouwen en renoveren van gebouwen door de inzet van bijvoorbeeld duurzame energiebronnen. Om de renovatiegraad van gebouwen te verhogen komt de EC met een initiatief om financiële en regelgevende belemmeringen voor renovatie aan te pakken.
Thema 5: Duurzame en slimme mobiliteit
De EC komt met een aparte strategie voor duurzame en slimme mobiliteit. De EC wil toewerken naar nul-emissiemobiliteit vanaf 2025 en goederenvervoer van de weg verplaatsen naar duurzame transportmodaliteiten (o.a. door het vergroten van de capaciteit van spoorwegen en binnenlandse waterwegen en het stimuleren van “Mobility as a Service (MaaS)). De focus qua financiering ligt ook op het vergroenen van havens en vliegvelden.
Thema 6: Farm to Fork
Dit is een veelomvattend programma om de Europese voedselketen van boer tot aan het bord van de consument te verduurzamen. Dit programma gaat mogelijkheden bieden voor het demonstreren en testen van innovaties voor duurzaam voedsel en om voedselverspilling tegen te gaan.
In de komende periode komt de Europese Commissie met de verdere invulling van de bovenstaande EU Green Deal thema’s. Hieronder hebben wij een eerste uitwerking opgenomen van het Actieplan voor de circulaire economie en Farm-to-Fork-strategie. Beide onderwerpen zijn relevant voor provincies en gemeenten.
Actieplan Circulaire economie
In maart 2020 is er een nieuw actieplan voor de circulaire economie vastgesteld. Het nieuwe actieplan omvat maatregelen gericht op de gehele levenscyclus van producten, en heeft tot doel onze economie voor te bereiden op een groene toekomst, ons concurrentievermogen te versterken en tegelijkertijd het milieu te beschermen en consumenten nieuwe rechten te geven. In het actieplan voor de circulaire economie worden maatregelen voorgesteld om:
- van duurzame producten de norm te maken in de EU.
- de positie van de consumenten te versterken.
- de nadruk te leggen op de sectoren die de meeste hulpbronnen verbruiken en waar het potentieel voor circulariteit hoog is. De Commissie onderneemt concrete maatregelen op het gebied van: elektronica en ICT, batterijen en voertuigen, verpakking, kunststoffen, textiel, constructie en gebouwen en levensmiddelen.
- te zorgen voor minder afval.
Decentrale overheden zijn binnen de EU een belangrijke speler in het faciliteren van de transitie naar een circulaire economie omdat zij vanuit hun diverse takenpakket bijvoorbeeld te maken hebben met constructie en gebouwen. In de voorstellen van de EC zijn decentrale overheden de aangewezen bestuurslaag om te werken aan een duurzame gebouwde omgeving, waarin de beginselen van circulariteit worden bevorderd (denk daarbij aan circulair design).
De verwachting is dat onder meer binnen het nieuwe Horizon Europe-programma en het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling gelden beschikbaar komen om in te zetten voor uitvoering van dit actieplan
Farm to fork - strategie
In mei 2020 heeft de Europese Commissie de Farm-to-Fork-strategie gepresenteerd. Deze strategie beoogt bij te dragen aan een eerlijk, gezond en milieuvriendelijk voedselsysteem en wil de impact van de voedselproductie op het milieu en het klimaat verminderen. De strategie is een veelomvattend programma om de Europese voedselketen van de boer tot aan het bord van de consument te verduurzamen. Met name de thema’s duurzame voedselproductie en voedselverspilling raken aan het beleid van decentrale overheden. Hieronder hebben wij kort beschreven wat de EC wil realiseren op het terrein van voedselverspilling en voedselafval.
- Voedselverspilling: Het doel van de EC is om de voedselverspilling in de detailhandel en bij de consument tegen 2030 te halveren.
- Voedselafval: De EC wil bevorderen dat voedselafval een rol speelt in de circulaire bio-economie. De EC wijst erop dat boeren niet alleen landbouwafval kunnen gebruiken voor de productie van biogas, maar ook stedelijk afval, rioolwater en afval van bijvoorbeeld de voedings- en drankindustrie.
Inzet van EU-programma’s/fondsen om transitie naar een duurzame voedselketen mogelijk te maken.
De verwachting is binnen het Horizon-Europe programma fondsen vrijgemaakt worden voor Green Deal-prioriteiten. In totaal komt ruim €10 miljard beschikbaar voor onderzoek en innovatie. Belangrijke onderzoeksgebieden voor decentrale overheden zijn bio-economie, natuurlijke grondstoffen, stedelijke voedselsystemen en bodemgezondheid.
Ook is de verwachting dat vanuit Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling financiering beschikbaar wordt gesteld voor innovatie en samenwerking in de voedselketen. De kans is groot dat ook de nieuwe Interreg-programma’s subsidies beschikbaar komt om innovatieve en kennisuitwisselingsprojecten rondom dit thema te ontwikkelen.
Eind 2020 wordt meer informatie verwacht over de daadwerkelijke invulling beide thema’s en welke financieringsmogelijkheden die gaan bieden.
Oproep Europese Commissie voor Groene Steden
De Europese Commissie doet een oproep aan Europese steden met ten minsten 20.000 inwoners om in 2021 ambitieuze plannen te presenteren voor stedelijke vergroening. Deze plannen dienen maatregelen te bevatten om grootschalige biodiverse stadsbossen, parken en tuinen, stadsboerderij, groene daken en met bomen omzoomde straten mogelijk maken. De EC heeft zich namelijk tot doel gesteld om 2 miljard bomen te planten in de komende decennia. Een groot deel van deze bomen moet in steden worden geplant.
De EC gaat in samenwerking met het Europese convenant of mayors een nieuw EU-platform voor stedelijke vergroening: ‘The Green City Accord’ ontwikkelen. De intentie is om de ‘The Green City Accord’ te presenteren in oktober 2020.